Các kỹ thuật Điều dưỡng cơ bản theo chuẩn của Bộ Y tế

Việc nắm bắt được quy trình Điều dưỡng cũng như các kỹ thuật Điều dưỡng cơ bản sẽ giúp các Điều dưỡng viên đảm bảo kết quả chăm sóc người bệnh tốt nhất. Bài viết dưới đây Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn sẽ tổng hợp 30 kỹ thuật Điều dưỡng cơ bản cần thiết về ngành này.

Để trở thành một Điều dưỡng viên cần trải qua quá trình học tập rất nhiều kiến thức, kỹ năng chuyên môn cũng như kỹ thuật. Các kỹ thuật Điều dưỡng cơ bản có thể coi là bắt buộc nhằm phục vụ hoạt động Điều dưỡng ở bất kỳ vị trí công việc nào.

Kỹ thuật Điều dưỡng là gì?

Kỹ thuật Điều dưỡng cơ bản là quy trình đã được quy định trước bao gồm các thao tác nhằm mang lại kết quả chăm sóc người bệnh tốt nhất theo mong muốn. Người Điều dưỡng phải nắm được toàn bộ thao tác, các bước Điều dưỡng cơ bản để thực hiện quy trình chăm sóc sức khỏe người bệnh một cách hiệu quả.

Điều dưỡng viên cần nắm rõ tất cả các thao tác cơ bản nhất được trang bị tất cả những kiến thức chuyên môn như: Bệnh học, Sinh lý học, Dược lý học, Tâm lý học để công việc chăm sóc người bệnh trở nên hiệu quả nhất.

Mục đích của quy trình Điều dưỡng cơ bản

• Thực hiện quy trình Điều đưỡng cơ bản nhằm mục đích tránh tình trạng bỏ sót thao tác trong quy trình thực hiện công việc giúp công việc chăm sóc người bệnh được diễn ra liên tục;
• Quy trình Điều dưỡng cơ bản bao gồm các biện pháp như vệ sinh cá nhân đảm bảo rằng sức khỏe của bệnh nhân được an toàn;
• Quy trình Điều dưỡng cũng giúp Điều dưỡng viên trau dồi, nâng cao kiến thức chuyên môn và nghiệp vụ;
• Giúp cho Điều dưỡng viên ý thức được những việc mà mình cần làm có trách nhiệm cao hơn với công việc;
• Quy trình này giúp bệnh nhân phục hồi nhanh chóng sau khi bị ốm hoặc phẫu thuật;
• Giúp các Điều dưỡng trưởng có thể dễ dàng đánh giá trình độ, khả năng của các Điều dưỡng dưới quyền quản lý của mình;
• Là cơ sở để người bệnh yên tâm trong quá trình điều trị.

Quy trình Điều dưỡng giúp Điều dưỡng viên không bỏ sót thao tác trong quy trình thực hiện công việc

• Tuyển Sinh Cao Đẳng Điều Dưỡng tại HCM Năm 2025

30 kỹ thuật Điều dưỡng cơ bản thường sử dụng

Kỹ thuật phát thuốc cho bệnh nhân và ghi chép

• Kỹ thuật phát thuốc cho bệnh nhân và ghi chép là một phần quan trọng của công việc Điều dưỡng. Điều dưỡng viên cần biết rõ những thông tin về dược động học của thuốc phát cho người bệnh, kiểm tra đơn thuốc hoặc chỉ định của bác sĩ để xác định loại thuốc cần phát cho bệnh nhân, chuẩn bị đủ số lượng thuốc cần thiết cho bệnh nhân.

Kỹ thuật pha thuốc cho người bệnh

• Điều dưỡng cần phải biết rõ quy trình pha thuốc, quy trình pha thuốc cần được thực hiện cẩn trọng và lần lượt từng bước để hạn chế tình trạng nhiễm khuẩn hay gây quá liều lượng.

Kỹ thuật đặt kim luồn ngoại vi

• Đặt kim luồn ngoại vi được thực hiện khi tiêm truyền tĩnh mạch. Kỹ thuật tiêm, truyền tĩnh mạch được thực hiện bằng kim luồn ngoại vi có tác dụng nhanh và hiệu quả cao với bệnh nhân.

Kỹ thuật thay băng rửa vết thương sạch

• Điều dưỡng viên cần lưu ý áp dụng kỹ thuật vô trùng hoàn hoàn trong khi thay băng hoặc cắt chỉ đảm bảo vết thương sạch, không nhiễm khuẩn hay bị viêm. Vết thương sạch là vết thương ngoại khoa, không bị nhiễm khuẩn, không có biểu hiện viêm quá trình điều trị có tiến triển tốt hoặc đang trong giai đoạn lên da non.

Thay băng rửa vết thương nhiễm khuẩn

• Điều dưỡng thực hiện kỹ thuật này cần phải rửa tay sạch, đeo găng tay, trải nilon ở dưới vị trí vết thương, dùng dung dịch để rửa lại vết thương và thay băng mới.

Thay băng vết thương và cắt chỉ

• Lấy dung dịch sát khuẩn để rửa vết thương, rửa lại vết thương một lần nữa rồi hướng dẫn người bệnh chăm sóc vết thương tại nhà.

Kỹ thuật hút đờm rãi

• Kỹ thuật hút đờm dãi sử dụng ống hút vô khuẩn người Điều dưỡng phải mang găng vô khuẩn khi tiến hành thủ thuật hút.

Thở oxy qua mũi và ống mở khí quản

• Sử dụng ống mở khí quản và thở oxy qua mũi được chỉ định cho người bị thiếu oxy nồng độ oxy thấp hoặc độ bão hòa oxy hemoglobin trong máu động mạch thấp.

Kỹ thuật sơ cứu gãy xương

• Cho dù là gãy xương kín hay gãy xương hở thì Điều dưỡng viên cần tiến hành công tác sơ cứu, cố định xương gãy một cách nhanh chóng và chính xác.

Các biện pháp cầm máu tạm thời

• Trước khi tiến hành sơ cứu mạch máu phải nhận định vết thương mạch máu ở động mạch, tĩnh mạch hay mao mạch.

Kỹ thuật băng

• Thực hiện thao tác băng vết thương đúng kỹ thuật, tránh gây tổn thương vùng mô, khiến người bệnh khó chịu.

Các kỹ thuật Điều dưỡng cơ bản thường được sử dụng

>>Xem thêm: Câu Hỏi Phỏng Vấn Điều Dưỡng Mới Ra Trường Thường Gặp

Rửa tay thường quy phòng ngừa nhiễm khuẩn

• Vệ sinh tay là biện pháp quan trọng nhất trong việc phòng ngừa nhiễm khuẩn giúp phòng ngừa nhiễm khuẩn tại bệnh viện hiệu quả.

Sát khuẩn tay bằng dung dịch cồn

• Trước khi di chuyển bàn tay từ vùng cơ thể nhiễm khuẩn sang vùng sạch cần sát khuẩn tay bằng cồn để bàn tay không dính máu, không dính dịch tiết của người bệnh.

Vệ sinh vùng hậu môn sinh dục cho người bệnh

• Điều dưỡng viên vệ sinh sạch sẽ vùng hậu môn, sinh dục nhất là khi người bệnh dại, tiểu tiện không tự chủ.

Kỹ thuật mang găng vô khuẩn

• Khi dùng găng tay thì phải lộn mặt phải vào trong để tránh nhiễm khuẩn xung quanh để kiểm soát lây lan vi khuẩn qua tay.

Kỹ thuật rửa tay vô khuẩn ngoại khoa

• Rửa tay ngoại khoa là kỹ thuật bắt buộc với kỹ thuật viên và người phụ mổ trước khi tiến hành phẫu thuật hay thực hiện ca chăm sóc đặc biệt.

Kỹ thuật mặc và cởi áo choàng vô khuẩn

• Khi thực hiện các kỹ thuật Điều dưỡng cơ bản cần lưu ý khi mặc áo không tiếp xúc tay với mặt ngoài của áo và tay của người mặc, bỏ áo vào thùng sau mỗi ca mặc.

Chuẩn bị dụng cụ tiệt khuẩn y tế

• Chuẩn bị dụng cụ trong hộp được giữ nguyên tình trạng vô khuẩn, đảm bảo không cho vi sinh vật, bụi và hơi ẩm xâm nhập từ sau khi tiệt khuẩn đến khi dùng.

Kỹ thuật khử khuẩn tiệt khuẩn dụng cụ y tế

• Để tiệt trùng dụng cụ trước khi thủ thuật xâm lấn thì hấp ướt là phương pháp thông thường và thích hợp nhất để tiệt khuẩn cho tất cả các dụng cụ.

Sử dụng bô vịt, bô dẹt cho bệnh nhân

• Trong các dụng cụ sử dụng để bài tiết tại giường có hai loại bô dẹt là phù hợp được dùng khi bệnh nhân không thể rời khỏi giường đi đến nhà vệ sinh.

Quy trình làm sạch và rửa dụng cụ khám chữa bệnh

• Cọ rửa dụng cụ nhằm mục đích loại bỏ chất bẩn trên dụng cụ, loại bỏ toàn bộ các chất bẩn dính trên dụng cụ tránh tiếp xúc với các hóa chất sát khuẩn.

Hỗ trợ dinh dưỡng cho người bệnh

• Điều dưỡng viên cung cấp nước và thức ăn cho bệnh nhân theo chế độ dinh dưỡng phù hợp, nhất là đối với người bệnh do ảnh hưởng của bệnh tật.

Kỹ thuật đặt ống thông dạ dày

• Thường đặt ống thông dạ dày trong hỗ trợ việc nuôi dưỡng và cho người bệnh dùng thuốc với bệnh nhân bị mất khả năng ăn uống theo đường miệng.

Đặt ống thông vào trực tràng

• Mục đích của kỹ thuật này là đưa thuốc hỗ trợ giãn đại tràng và lỏng phân mới có thể đưa nước, chất dinh dưỡng và thuốc qua đường ruột.

Kỹ thuật thụt tháo cho bệnh nhân

• Kỹ thuật Điều dưỡng cơ bản thụt tháo được sử dụng để làm sạch phân ở đại tràng bằng cách kích thích nhu động ruột thông qua sự truyền một thể tích lớn dung dịch vào đại tràng thông qua đường hậu môn.

Kỹ thuật thông tiểu nữ

• Điều dưỡng viên sử dụng ống thông vô khuẩn đưa qua niệu đạo vào bàng quang để đưa nước tiểu ra ngoài. Nước tiểu mới bài xuất ra thường sạch, không có cặn lắng, nhưng thỉnh thoảng có một vài mảnh vụn niêm mạc.

Kỹ thuật thông tiểu nam

• Thông tiểu nam cũng được áp dụng gần tương tự so với thông tiểu nữ, ở nam niệu đạo dài khoảng 20cm dùng để vận chuyển nước tiểu và tinh dịch.

Dẫn lưu nước tiểu liên tục

• Dẫn nước tiểu liên tục là dùng ống thông cố định dẫn nước tiểu từ bàng quang vào túi đựng nước tiểu vô khuẩn.

Kỹ thuật rửa bàng quang liên tục

• Để rửa bàng quang, Điều dưỡng viên sẽ rửa bàng quang bằng cách truyền nhỏ giọt dung dịch rửa kèm kháng sinh.

Điều dưỡng ghi chép và theo dõi lượng dịch vào ra của bệnh nhân

• Bất kỳ dung dịch nào được cung cấp vào người bệnh nhân như là nước, sữa, nước trái cây, cà phê, trà thải ra ngoài đều cần được ghi chép cẩn thận.

Trên đây là các kỹ thuật Điều dưỡng cơ bản theo chuẩn của Bộ Y tế mà các Điều dưỡng viên đều phải biết. Để có thể biết và thực hiện thuần thục các kỹ thuật này, các Điều dưỡng viên cần được đào tạo tại các trường đào tạo chuyên ngành Y Dược.